درآمدی بر بیداری مردم به ضمیمه متن اصلی کتاب تنبیه الامه و تنزیه المله و پی‌نوشت‌های آیت‌الله طالقانی

توضیحات محصول

بیشتر روشنفکران دوره‌ی مشروطه، مانند علمایی که به جنبش مشروطه خواهی پیوستند،‌توجهی ویژه به این سرشت اصلاح دینی ممکن داشتند و این مهم را با موضع‌گیری‌های سیاسی سودا نمی‌کردند. در این دوره، نخستین نظام قانونی دوران جدید ایران ایجاد شد. با تدوین این قانون‌ها که با روح شرح و الزمات زمان سازگار بود، فقه به حقوق جدید تبدیل و حقوق جدید ایران تدوین شد. این تدوین قانون‌های جدید و ایجاد نظام حقوقی یگانه امکانی بود که می‌توانست راه تحول اسلام و سازگاری آن با تحولات زمان را هموار کند. در این زمان علمای بسیاری درباره‌ی شیوه‌های حکومت،‌اشکال‌هایی که بر تأسیس مشروطیت وارد می‌شود و مشروعیت مشروطه، کتاب‌ها و رساله‌هایی نوشتند که مشهورترین آن‌ها «تنبیه الامه و تنزیه المله» یا حکومت از نظر اسلام، اثر علامه میرزا محمدحسین نائینی است. کتاب حاضر بازنویسی و ساده‌نویس شده‌ی تنبیه الامه است. مباحثی که در این کتاب درباره‌ی حکومت مشروع از دیدگاه اسلام شده است، بسیار عمیق و بنیادی است؛ ولی از آن جایی که ادبیات حاکم بر کتاب «تنبیه الامه» به گونه‌ای است که کشش لازم را برای خواندن آن فراهم نمی‌کند. نوشتن آن به زبان ساده‌ی امروزی ضروری می‌رسد. در کتاب نائینی حقیقت استعداد و مشروطیت دولت بحث شده است و حقیقت قانون اساسی و مجلس شورای ملی بیان شده و افزون بر آن مفهوم آزادگی و اسارت توضیح داده شده است. از دیدگاه وی دو نوع حکومت وجود دارد: حکومت استبدادی و حکومت مشروطه؛ که هر کدام شرایط خود را دارد.