طب و مضامین طبی و بازتاب آن در ادب فارسی

توضیحات محصول

طب واژه‌ای عربی و در لغت به معنی "پزشکی، داروی اندام و داروی نفس" است و آن که از علم طب آگاهی دارد و به طبابت می‌پردازد طبیب نامیده می‌شود که معادل فارسی آن پزشک است. تاریخ علم طب یکی از کهن‌ترین تاریخ‌ها به شمار می‌آید، زیرا زندگی بشر همواره با درد و رنج همراه بوده و از سوی دیگر سلامت و میل به زندگی همیشه مطلوب بشر بوده است. بنابراین انسان برای داشتن زندگی جاوید مجبور بوده با بیماری‌ها بجنگد و در صدد رفع درد برآید. بر همین اساس تاریخ طب آغاز شد. یکی از شاخصه‌های درون‌مایه‌های شعری شاعران ایرانی، اطلاعات و معارف علمی است. از علل اصلی این پدیده در دوره‌ی اولیه شعر فارسی، گسترش علوم عقلی و شاخه‌های مختلف معارف بشری، توسعه‌ی مراکز و محافل علمی و ظهور دانشمندان بزرگی چون ابن سینا، فارابی، ابوریحان بیرونی و زکریای رازی بوده است. از آن زمان بسیاری از معارف علوم عقلی از جمله طب در شعر شاعران قرن پنجم هم‌چون: خاقانی، نظامی، انوری، ظهیر فارابی، انعکاس یافت. ظهور و بازتاب طب و مضامین طبی در شعر معمولا به چندین شکل صورت گرفته است: "سرودن منظومه‌های طبی"، "اشاره به اصطلاحات طبی بدون جزئیات"، "استفاده از اصطلاحات طبی به صورت تشبیه، مجاز، استعاره و به عنوان ابزار هنری" و بر همین اساس نگارنده‌ی کتاب حاضر بازتاب طب و مضامین طبی در ادب فارسی را در پنج بخش تحت این عناوین بررسی کرده است: "بدن و ساختار آن"، "تندرستی و بیماری"، "بیماری‌ها"، "شیوه‌های درمانی (دارودرمانی، شیوه‌های علمی درمان)" و "باورهای عامیانه‌ی طبی و نجومی".